- بیوکده ..
- يكشنبه ۹ مهر ۹۶
- ۰۸:۳۰
بیوگرافی آیت الله فاضل لنکرانی
آیت‌الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانى که از نام‌آورترین مردان علم و ایمان و عمل و از مراجع تقلید جهان تشیع محسوب می‌شد، در سال ۱۳۱۰ دیده به جهان گشود.
پدر بزرگوار ایشان، حضرت آیت‌الله فاضل لنکرانى نه تنها یک روحانى جلیل‌القدر که اساساً از محترم‌ترین بزرگان و اساتید حوزه علمیه قم به شمار می‌رفت. آن بزرگ‌مرد که از مهاجران قفقاز بود و سالها در مشهد مقدس و حوزه علمیه زنجان به تحصیل و تدریس اشتغال داشت، یک سال بعد از آن که حوزه علمیه قم به دست تواناى حضرت آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائرى یزدى (ره) تأسیس شد، وارد قم و حوزه علمیه مقدسه آن گردید. در همان دوران با یکى از خاندانهاى اصیل وصلت کرد و از این وصلت، فرزندانى نیکو تبار به وجود آمدند و بدینسان، حضرت آیت‌الله حاج شیخ محمد فاضل لنکرانى که چهارمین فرزند آن خاندان و تنها فرزند روحانى پدر به شمار مى رود؛ در خانواده علم و تقوا و روحانیت تولد یافت استاد از همان سالهاى کودکى، سخت تحت تأثیر جاذبه معنویت پدر قرارگرفته و دلباخته راه او شد و در آن عوالم پاک و بی‌آلایش کودکى تصمیم گرفت راه و روش زندگى پدر را سرمشق خود قرار دهد و به عالم روحانیت بپیوندد.
تحصیلات
ایشان پس از تحصیلات ابتدایی در سن ۱۳ سالگی فراگیری دانش اسلامی را در حوزه علمیه قم آغاز کردند؛ و به جهت برخورداری از هوش و استعداد سرشار دوره «مقدمات» و «سطح» را در مدت ۶ سال به پایان رساندند و در سن ۱۹ سالگی به درس خارج «فقه و اصول استدلالی» حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) وارد شدند و به سبب کمی سن و فهم زیاد مورد توجه طلاب و استاد بزرگوارشان قرار گرفتند. دوست و هم بحث صمیمی ایشان در دوره تحصیل فرزند برومند بنیان‌گذار جمهوری اسلامی شهید آیت‌الله مصطفی خمینی (ره) بودند.
اساتید
ایشان مدت ۱۱ سال در درس خارج فقه و اصول آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) و ۹ سال در درس حضرت آیت‌الله العظمی امام خمینی (ره) شرکت فرمودند و از این دو منبع سرشار علوم اسلامی بهره‌های فراوان بردند . همچنین سالها در درس فلسفه و تفسیر حضرت آیت‌الله علامه طباطبایی (ره) حاضرشدند. استعداد فراوان و تلاش پی گیر ایشان در درس سبب شد تا در سن ۲۵ سالگی به درجه والای اجتهاد رسیده و این امر به تأیید استاد بزرگوارشان حضرت آیت‌الله العظمی بروجردی (ره) رسید.
تدریس
سالها در حوزه علمیه قم دروس سطح را برای گروه بسیاری از طلاب تدریس فرمودند و بیش از ۳۵ سال به تدریس خارج فقه و اصول پرداختند. برجستگی درس ایشان در حدی بود که بیش از هفتصد تن از افراد فاضل حوزه علمیه در درس ایشان حاضر می‌شدند و سالیان متمادی است که درس خارج فقه و اصول و نهج‌البلاغه ایشان از صدای جمهوری اسلامی پخش می‌شود و افراد بسیاری در سراسر کشور و خارج کشور از آن بهره می‌برند. از برکات این خرمن پرفیض علم و معنویت وجود فضلا و مجتهدان برجستهای است که تعدادی از آن‌ها از مدرسین سطوح عالی و دروس خارج حوزه‌های علمیه هستند.
فعالیتهای علمی و فرهنگی
خدمات آیت الله فاضل لنکرانی در ابعاد علمی و فرهنگی بسیار است. او پس از گذشت مدتی از رحلت آیت الله العظمی مرعشی نجفی، امامت جماعت حرم مطهر حضرت معصومه (س[]) را بر عهده گرفت. تأسیس مدرسه علمیه از دیگر فعالیتهای ایشان در این عرصه بود. آیت الله فاضل به امر احیای هیئتهای مذهبی و عزاداری برای سید و سالار شهیدان، اهتمام ویژه‌ای داشت و خود، از کسانی است که سالها مجالس روضه و ندبه بر پای نموده است. وی در احیای ایام فاطمیه و تشویق مردم برای برگزاری مراسم عزای صدیقه طاهره فاطمه زهرا (س)) تلاش فراوان به انجام رساند.
فعالیتهای سیاسی
اشتغال و تلاش فراوان در زمینه‌های علمی و فرهنگی، هیچ‌گاه آیت‌الله فاضل را از تلاش‌های سیاسی در پیش و پس از انقلاب، جدا نساخت. او از کسانی بود که در آغازین روزهای فعالیت جامعه مدرسین در دوره حکومت طاغوت، به آن پیوست و در جلسات آن شرکت می‌کرد و امضای او در زیر بسیاری از اعلامیه‌ها، از جمله اعلام مرجعیت امام خمینی (ره) و نیز خلع ید شاه از قدرت، به چشم می‌خورد. فعالیتهای او در جامعه مدرسین و دیگر تلاش‌های سیاسی او، باعث شد که بارها مورد بازداشت و شکنجه قرار گیرد و تبعید یا زندانی شود. او حدود ۴ ماه به منطقه بسیار گرم و آزاردهنده بندرلنگه تبعید شد؛ این چهار ماه به گفته خود او، قدر ۴۰ سال رنج و مرارت را به همراه داشت. پس از آن نیز حدود ۲ سال و نیم به یزد تبعید شد که در آنجا نیز دست از مبارزه بر نداشت و ضمن تحصیل و تحقیقات علمی، با آیت‌الله صدوقی، جلسات مخفیانه‌ای ترتیب داد که طی آن، به تشویق افراد برای مبارزه و احیای نام امام خمینی( (ره) در آن دیار می‌پرداخت.
پس از پیروزی انقلاب: پس از پیروزی انقلاب اسلامی نیز، فعالیتهای سیاسی آیت‌الله فاضل ادامه داشت. ایشان در هر جا که لازم بود، با حمایت از مواضع امام خمینی( (ره) و رهبر معظم انقلاب، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای، توطئه‌های دشمن را افشا و مردم را به حمایت و اطاعت رهبری و حفظ ارزش‌های نظام دعوت می‌کرد. او بارها در جبهه‌های نبرد حق علیه باطل حضور یافت و باعث دلگرمی رزمندگان اسلام شد.
جایگاه علمی
دیدگاه بزرگان و برجستگان حوزه‌های علمیه درباره جایگاه علمى مرحوم فاضل لنکرانی
مرحوم آیت‌الله العظمى بروجردى بعد از اینکه کتاب نهایت التقریر که تقریرات بحث صلاه ایشان است توسط آیت‌الله العظمى فاضل لنکرانی نوشته شد، تصریح به اجتهاد ایشان در سن ۲۵ سالگى نمودند.
مرحوم آیت‌الله العظمى سید مصطفى خوانسارى که خود از اکابر و بزرگان حوزه بودند در اواخر حیات آیت‌الله العظمى گلپایگانى تصریح به اعلمیت معظم له نموده و به بسیارى از بزرگان در مسئله تقلید فرمودند که به ایشان مراجعه نمایید.
مرحوم آیت‌الله تقدیرى که از مدرسین بحث خارج در حوزه علمیه ولی‌عصر خوانسار بودند معتقد به اعلمیت ایشان بودند.
آیت‌الله اهرى که یکى از بزرگان علماء تبریز است و از شاگردان بزرگ آیت‌الله بروجردى است معتقد به اعلمیت معظم له است.
موجب آنچه که براى ما نقل‌شده آقاى دکتر سید عبدالهادى الفضلى که از بزرگان علماء حجاز است قائل به اعلمیت ایشان است.
جامعه محترم مدرسین حوزه معظم له را با اکثریت آراء به عنوان اولین نفر معرفى نموده است. برخى از اعضاء جامعه مانند آیت‌الله مشکینى و آیت‌الله خرازى تصریح نمودند که ذکر اسامى در اعلامیه به ترتیب آراء است و اکثریت آراء خود یکى از قرائن براى ترجیح است.
وصیت نامه
بسم‌الله الرحمن الرحیم
بعد الحمدالله و الصلوه علی‌محمد و آل، مخفی نماند که فرزند عزیزم محمدجواد فاضل لنکرانی که بحمدالله و المنه، با نظارت مستقیم این‌جانب به درجه رفیع اجتهاد رسیده و سالیان متمادی است که به بحث‌های خارج فقه و اصول اشتغال دارد و دارای رسایل و تألیفات متعددی می‌باشد در کارهای مربوط به این‌جانب مخصوصاً پس از مسئولیت مرجعیت که بسیار مسئولیت خطیری است یار و مددکار این‌جانب بوده به طوری که اگر کمک ایشان و برادرش احمد آقای موحدی که تمام وقت خویش را در اختیار کارهای من قرار داده نبود شاید با کسالت‌های گوناگون و متعددی که دارم، از عهده همه کارها برنمی‌آمدم، البته حتی در جزیی‌ترین کار با استجازه و اجازه حقیر اقدام می‌نمایند. علاوه بر مسئولیت مزبور در امور مؤسسه فقهی ائمه اطهار علیهم السلام که برای آن ساختمان معظمی در دست داریم و در آن مؤسسه عده‌ای از فضلای محترم اشتغال به درس‌های خارج مخصوص دارند و علاوه بر این کتاب‌های متعددی از آنجا انتشاریافته و پاسخگویی به مسائل مختلف توسط اینترنت داده می‌شود و دارای کتابخانه تخصصی فقه می‌باشد که در آن حدود ۲۰ هزار جلد کتاب موجود است همین طور مؤسسه‌ای که در مشهد مقدس دایر کرده‌ایم و سال‌های چندی است که گروهی از فضلا و دانشمندان علاوه بر علوم حوزوی متداول تدریس و تدرس آن به کیفیت مخصوص به علوم دیگر نیز در آنجا اشتغال دارند و نیز مؤسسه‌ای که در کشور سوریه در دست اقدام و تمامیت است و از نظر موقعیت محلی دارای امتیاز می‌باشد و غرض از تأسیس آن، تربیت عده‌ای فاضل و دانشمند در نزدیکی قبر مطهر حضرت زینب کبری (س) می‌باشد. علاوه وظیفه مهم شهریه حوزه علمیه قم با متجاوز از پنجاه هزار طلبه و شهریه مشهد مقدس و اصفهان و متجاوز از سیصد حوزه علمیه شهرستان‌ها که اداره مجموع بسیار مشکل و خطیر است از وظایف این‌جانب است که به تنهایی از عهده این امر نمی‌توانم برآیم و اگر کمک و مساعدت این دو برادر نبود، قطعاً ناتوان بودم و در کارهای مزبور دو شعبه دفتر در تهران و یک شعبه در مشهد مقدس و یکی در افغانستان و دیگر در مسکو و برخی در جاهای دیگر وجود دارد که می‌بایست کمال ارتباط با آن‌ها حفظ شود و مشکلات حوزه‌ها از یک طرف و اشاعه و ترویج مکتب تشیع به وسیله آن‌ها انجام گیرد و حل شود و نیز کارهای مختلف دیگر که جای ذکر آن‌ها نیست باید به صورت مطلوب عملی گردد و ضمناً ناگفته نماند که تمامی اعلامیه‌ها و پیام‌هایی که در مقاطع مختلف در رابطه با امور مذهبی و سیاسی داده می‌شد مربوط به این‌جانب است و مخصوصاً آنچه را که روزنامه «جمهوری اسلامی» منعکس می‌نمود و در رابطه با آن‌ها مخصوصاً به دو اعلامیه افتخار می‌کنم یکی اعلامیه‌ای که به مناسبت شهادت حضرت زهرا (س) سالیان زیادی منتشر نمودم و دیگر اعلامیه‌ای که به مناسبت عدم جواز نقض حکم امام (قدس سره) در مورد ارتداد سلمان رشدی و وجوب قتل او صادر کردم و در مقابل برخی از روشنفکران که خیال می‌کردند مقتضای مصلحت کنار آمدن با سلمان رشدی است و در این رابطه مقدماتی را تهیه دیده بودند مقاومت نموده و شدیداً با آنان برخورد کردم. امیدوارم که همه این کارها و تحمل مشکلات بیش از حد مرضی آقا امام زمان (عج) قرار گیرد و افتخار سربازی واقعی آن جناب از ما سلب نشود که بالاترین افتخار همین است به امید روزی که با فرج مقدسش تمام مشکلات حل شود و غالب این‌ها سامان پذیرد.
اللهم عجل لولیک الفرج و متعنا بذلک فوق ما نترقب و نأمل.
محمد فاضل لنکرانی ۱۳۸۴٫۴٫۱
تآلیفات
ایشان در کنار تدریس و تربیت طلاب علوم دینی کتاب های بسیاری از خود به یادگار گذاشته‌اند که به برخی از آثار ارزشمند ایشان اشاره می‌شود:
کتاب «تفصیل الشریعه» (عربی) که شرحی است بر کتاب «تحریرالوسیله امام خمینی» و تاکنون ۳۰ مجلد از آن به شرح ذیل به چاپ رسیده است.
الاجتهاد و التقلید (عربی)
الصوم و الزکاه (عربی)
الخمس و الانفال (عربی)
الزکاه (عربی)
المکاسب المحرمه (عربی)
الاجاره
المضاربه و الشرکه و المزارعه و المسافاه و الدین و الرهن و الحجر و الضمان و الحواله و الکفاله و الوکاله و الاقرار و الهبه (عربی)
الوقف و الصدقه والوصیه والایمان والنذور و العهد (عربی)
الکفارات و الصید و الذباحه (عربی)
النکاح (عربی)
الطلاق و المواریث (عربی)
القضا و الشهادات (عربی)
القصاص (عربی)
الحدود (عربی)
الحج (عربی) ۵ جلد
اللهاره (عربی) ۴ جلد
الصلاه (عربی)
الدیات (عربی)
الغصب واحیا الموات (عربی)
النجاسات واحکامها (عربی)
المیاه (عربی)
احکام التخلی والوضو (عربی)
حاشیه بر کتاب «العروه الوثقی» (عربی)
حاشیه بر کتاب الطهاره مصباح الفقیه محقق همدانی (عربی)
شرح فروع «الاجتهاد و التقلید» از کتاب العروه الوثقی (عربی)
المسائل المستحدثه (عربی)
رساله ای در حکم نماز در لباس مشکوک (عربی)
رساله ای در خلل (عربی)
الاحکام الواضحه (فتاوای عربی)
احکام الحج حاشیه بر کتاب حج و تحریرالوسیله (عربی)
القواعدالفقهیه (عربی)
معتمدالاصول ـ تقریرات درسی امام خمینی ـ در دو جلد
تبیان الاصول ـ تقریرات درسی معظم له ـ در چهار جلد (عربی) که یک جلد آن به چاپ رسیده است.
رساله ای در قاعده فراغ و تجاوز (عربی)
تقریرات درس خارج اصول ایشان در ۱۶ جلد (فارسی) به نام سیری کامل در اصول فقه
رساله توضیح المسائل (فارسی)
مناسک حج (فارسی)
مدخل التفسیر در علوم قرآن (عربی)
تفسیر سوره حمد (عربی)
تقیه مداراتی (فارسی)
آیین کشورداری از دیدگاه امام علی (ع)
عصمت انبیا
مجمع الفهارس ـ مجموعه فهرست های بحارالانوار الغدیر و المیزان
اهل البیت (ع) یا چهره‌های درخشان در آیه تطهیر
ائمه اطهار (ع) یا پاسداران وحی در قرآن کریم (این دو کتاب را به همراهی مرحوم آیت‌الله اشراقی نگاشته‌اند.)
مناسک الحج
استفتائات حول الحج
استفتائات حج
جامع المسائل (مجموعه‌ای از استفتائات) در دو جلد
الدوله الاسلامیه (عربی)
حماه الوحی (عربی)
ثلاث الرسائل (عربی)
پنج پیام
خمس ندئات (عربی)
بیوگرافی آیت الله فاضل لنکرانی
زندگینامه و عکس آیت الله فاضل لنکرانی
